آیا باید منتظر ابرتورمی بزرگ باشیم؟
طبق گزارش شهریور ماه 1400 بانک مرکزی، حجم نقدینگی کل کشور حدود 4000 هزار میلیارد تومان اعلام شد که این عدد حاکی از رشد عجیب 40 درصدی نقدینگی کل کشور نسبت به پارسال دارد. به طور خلاصه نقدینگی کل کشور به دو دسته کلی پول نقد و مسکوکات و سپردههای بانکی تقسیم میشود. در حال حاضر پول نقدی که در دسترس عموم مردم قرار دارد بالغ بر حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان میباشد که این رقم حدود 2 درصد از نقدینگی کل کشور است. این به این معنی است که اصلیترین حجم نقدینگی به صورت اعتبار مجازی در بانکها وجود دارد و برای مردم بهعنوان طلب و برای بانکها بهعنوان بدهی تلقی میشود که این بدهی باید روزی پرداخت شود …
مقصر اصلی تورم فعلی کیست؟
طبق ردهبندی موسسه تحلیلی اقتصادی Trading Economics ، کشور ایران ششمین کشور با بالاترین سرعت رشد نرخ تورم در دنیاست، اصلیترین دلیل رشد نقدینگی هم بدون شک سیستم بینظم و فاسد بانکهای خصوصی و دولتی است که تعدادشان هم در حال رشد است، شبکه بانکداری و بانکهای کشور بهکمک شرکتهای زیرمجموعهای خود وارد فعالیتهای سفتهبازانه و سودجویانه شده و بهجای تامین سرمایه برای شرکتهای تولیدی کشور، کمک به توسعه کشور و فعالیتهای اقتصادی، برای جبران بدهیهای انباشته خود یا پرداخت سود سپردهگذاران ناچارند وارد بازارهای غیرمولد مانند بازار مسکن و ملک ،ارز و سکه طلا شوند که همین امر باعث شده این بازارها در این چند سال نوسانات شدید و غیر منتظرهای داشته باشند و باعث جذابیت بازارهای غیر مولد شوند. در این چند سال بخاطر فقدان نظام قانونی کارآمد شاهد رشد قارچی بانکها و موسسات مالی در کشور با نامهای مختلف بودیم.
سرنوشت اقتصادی ایران چه خواهد شد؟
به طور خلاصه به عقیده اقتصاددانان، رشد نقدینگی کل کشور عامل اصلی وقوع تورم بوده و فقط درصورتی که این نقدینگی به سمت تولید هدایت شود تورم زا نخواهد بود، به طور مثال کشور ترکیه در سال ۲۰۰۱ با تورم 70 درصدی روبرو بود ولی با سیاست افزایش نرخ بهره تا ۸۰ درصد کمتر از سه سال تورم را مهار کرد، چرا که بخش اصلی نقدینگی به بخشهای مولد اقتصاد هدایت شد. اما فعلا اینطور که بنظر میرسد تا الان رویه سیستم اقتصادی چیز دیگری بوده و همین مسئله احتمال وقوع ابرتورم در آینده را تشدید میکند.